Fazla vitamin hasta ediyor

İn­san için en önem­li, en ha­ya­ti olan su bi­le ge­rek­siz ve faz­la tü­ke­til­di­ğin­de önem­li sağ­lık so­run­la­rı­na yol aça­bi­li­yor. In­ter­na­ti­onal Hos­pi­tal İç Has­ta­lık­la­rı Uz­ma­nı Dr. İb­ra­him Bağ­ci­van, her ila­cın as­lın­da bir ze­hir ol­du­ğu­nu ve ila­cı ze­hir­den ayı­ran tek özel­li­ğin do­zu ol­du­ğu­nu be­lirt­ti.

Ge­liş­miş ve ge­liş­mek­te olan ül­ke­ler­de bes­len­me prob­lem­le­rin­den kay­nak­la­nan vi­ta­min ek­sik­lik­le­ri­ne pek sık rast­lan­mı­yor. Bu­nun­la be­ra­ber vi­ta­min ek­sik­li­ği yal­nız­ca ye­ter­siz bes­len­me­ye bağ­lı ola­rak or­ta­ya çık­mı­yor. An­cak gü­nü­müz­de do­ğal be­sin­ler­le alın­ma­sı ge­re­ken vi­ta­min­ler ih­ti­yaç oluş­ma­dan ilaç ola­rak rast­ge­le alı­nı­yor. Vi­ta­min­le­rin kim­ya­sal özel­lik­le­ri­ne gö­re su­da eri­yen ve yağ­da eri­yen ol­mak üze­re iki gru­ba ay­rıl­dı­ğı­nı vur­gu­la­yan Dr. Bağ­ci­van şu bil­gi­le­ri pay­laş­tı:

“B ve C vitaminleri suda eriyebildiği için vücudumuzda depo edilmesi söz konusu olmuyor. Bu nedenle eksiklikleri yağda eriyen vitaminlere göre daha sık görülüyor. Fazla tüketilmeleri vücutta birikim yapmadığı için çoğu zaman sorun oluşturmuyor. Yağda eriyen vitaminler (A, D, E, K ) fazla alındığında vücutta birikiyor ve kontrolsüz kullanıldığı zaman ‘hipervitaminoz’ denilen vitamin faz­la­lı­ğı­na yol aça­bi­li­yor. Vi­ta­min ek­sik­li­ği­nin sağ­lık so­ru­nu ol­ma­sı gi­bi faz­la­lı­ğı da sağ­lık so­run­la­rı­na ne­den ola­bi­li­yor.”

Dok­to­ra da­nı­şın

Gün­lük ih­ti­yaç ka­dar do­ğal gı­da­lar­dan alı­nan vi­ta­min­le­rin her­han­gi bir so­ru­na yol aç­ma­dı­ğı bi­li­ni­yor. Bu ne­den­ler­den do­la­yı ih­ti­yaç grup­lar dı­şın­da sağ­lık­lı bes­len­me­nin vi­ta­min alı­mı için ye­ter­li ol­du­ğu, ek vi­ta­min ih­ti­ya­cı­nın ise dok­tor tav­si­ye­si­ne gö­re plan­lan­ma­sı­nın ge­rek­li­li­ği vur­gu­la­nı­yor.

HAN­Gi DÖ­NEM­DE HAN­Gi ViTA­MiN?

Süt ço­cuk­lu­ğu dö­ne­mi: D vi­ta­mi­ni

Ge­be­lik: Fo­lik asit

Böb­rek yet­mez­li­ği olan­lar ve di­ya­liz has­ta­la­rı: Fo­lik asit,

D vi­ta­mi­ni Mi­de ve ba­ğır­sak ame­li­ya­tı ge­çi­ren­ler: B12 vi­ta­mi­ni

Ba­ğır­sak­tan emi­lim prob­le­mi ile sey­re­den has­ta­lık­lar: D vi­ta­mi­ni, B12

Şe­ker has­ta­la­rı: B1, B6

Ve­je­tar­yen: B12

Bir asır ön­ce sap­tan­mış

Dr. Bağ­ci­van “Vi­ta­min ek­sik­li­ği­nin has­ta­lık­la­ra yol aça­bi­le­ce­ği ilk ola­rak 1896 yı­lın­da an­la­şı­lı­yor ve şu so­nuç or­ta­ya çı­kı­yo­r” de­di ve şöy­le özet­le­di:

*C vi­ta­mi­ni ek­sik­li­ğin­de cilt ve di­ş e­ti prob­lem­le­ri.

*A vi­ta­mi­ni ek­sik­li­ğin­de gör­me prob­lem­le­ri.

*D vi­ta­mi­ni ek­sik­li­ğin­de ke­mik prob­lem­le­ri.

*B vi­ta­mi­ni ek­sik­li­ğin­de cilt ve si­nir sis­te­mi prob­lem­le­ri.

Ve­je­tar­yen bes­len­di­ği bi­li­nen ki­şi­ler­de ise, hay­van­sal gı­da tü­ket­me­dik­le­rin­den do­la­yı B12 vi­ta­mi­ni ek­sik­li­ği gö­rü­lü­yor.

Han­gi vi­ta­min han­gi za­ra­ra yol açı­yor?

D vi­ta­mi­ni faz­la­lı­ğı kan kal­si­yum dü­ze­yin­de art­ma­ya ve bu­na bağ­lı ola­rak kas kramp­la­rı, kalp ri­tim prob­lem­le­ri, ka­bız­lık gi­bi so­run­la­rın olu­şu­mu­na ne­den olu­yor.

A vi­ta­mi­ni faz­la­lı­ğı be­yin ba­sın­cı­nın art­ma­sı­na, kas güç­süz­lü­ğü­ne, baş ağ­rı­sı­na, gör­me prob­lem­le­ri­ne yol açı­yor.

C vi­ta­mi­ni­nin vü­cut­ta de­po edil­me­me­si­ne rağ­men id­rar­la atıl­dı­ğın­dan ba­zı böb­rek taş­la­rı­nın oluş­ma­sı­nı sağ­lı­yor.

Son dö­nem­ler­de ya­pı­lan bi­lim­sel ça­lış­ma­lar da yük­sek doz­da kul­la­nı­lan E ve C vi­ta­min­le­ri­nin ak­ci­ğer kan­se­ri­nin olu­şu­mu­nu ar­tır­dı­ğı­nı gös­te­ri­yor. Yi­ne ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­ yük­sek doz A, C ve E vi­ta­mi­ni kul­lan­ma­nın mi­de-ba­ğır­sak, pros­tat kan­se­rin­de kan­ser ge­li­şi­mi­ne ne­den ol­ma­sa bi­le bek­le­nen ya­şam sü­re­si­ni kı­salt­tı­ğı, tü­mö­rün bü­yü­me­si­ne ve iler­le­me­si­ne kat­kı sağ­la­dı­ğını gös­te­ri­yor.